Вікіпедія:Перевірительность: Роздїлы міджі ревізіями

Вилучено вміст Додано вміст
Gazeb (діскузія | приспівкы)
Gazeb (діскузія | приспівкы)
мНемає опису редагування
Рядок 1:
Інформації у Вікіпедії мусять быти вірогодны. Неясны факты, назорыпогляды, теорії і арґументы можуть быти зазначены ув статї лем тогды, кідь уж были публікованыопублікованы вірогодным і решпектованым або інакше уодносно одношіню кук темі вызначным жрідлом. УВ статї бы тототаке жрідло мало быти все написане. Хоцьяка неявна інформація, котра не є овірительна і котра не маємать зазначене жрідло, може быти вымазана. „Неявным“ ся притім про цілї того правила розумить то, што даякый редактор розумно спохыбнив або бы могло быти спохыбнене.
 
Основным крітеріом прона уведжіня хоцьякого факту у Вікіпедії є '''перевірительность'''. То значіть, же у Вікіпедії публікуєме лем такы інформації, котры суть непохыбныбесспорны або рівно овірительны. Значіть, же не пишуть ся прямопросто спохыбнительны факты, теорії або назорыпогляды як факт, а '''непохыбны інформації''' о тім, хто і як такы (спохыбнительны або похыбны) факты, теорії або назорыпогляды вызначным способом публіковав, і кідь ся дасть так і крітікы ці спачнывспачны назорыпогляды. УВ такім припадї маємать быти зазначеный одказ на [[Вікіпедія:Вірогодны жрідла|вірогодне жрідло]]. За спохыбнительне годен поважоватитримати як тверджіня, котры суть векшыново обще приїманы, так тверджіня, котры суть поважованытриманы заяк мінорітны ці незвычайны.
 
[[Вікіпедія:Перевірительность]] є так єдным з трёх основных правил про створёваня контенту Вікіпедії. Дві далшы важны правила суть [[Вікіпедія:Жадне властне баданя]] і [[Вікіпедія:Непредвзятый погляд]]. Дотримованя тых правил має прінціпіалный вплив на квалітуякость матеріалів, котры суть акцептованы ув головнім просторї назв Вікіпедії. Тоты правила бы але на мали быти інтерпретованы оддїленоекстра, а мали бы быти розуменырозумлены як комплетный цалокцїлок. Приспівателї бы ся мали познакомити зо вшыткыма правилами такой од початку.
 
==== Правило скорочено ====
 
<div style="background: #f0f0ff; border: 1px solid #333; padding: 5px; text-align:left; margin:1em 0">
# '''Статї бы биляпіля явных інформацій мали обсяговати лем інформації, котры были опублікованы вірогодным жрідлом і решпектованым або інакше сполоченьскы вызначным уодносно одношіню кук темі статї.'''
# '''Редакторы бы мали у каждій новій неявній інформацій увести вірогодне жрідло. Тверджіня, котре не годен вірогодно овірити, може хоцьхто із статї вылучіти.'''
# '''Повинность публіковатиопубліковати вірогодне жрідло лежыть на редакторови, котрый неявну інформацію додав, іта не на тім, хто єй вырїшыв вылучіти.'''
</div>
 
Рядок 19:
=== Овірительность, не правдивость ===
 
Основным ключом продо написаня доброй енціклопедічной статї є порозуміти тому, же статя бы мала обсяговати лем такы факты, тверджіня, теорії, думкы, назорыпогляды і арґументы, '''котры уж были публікованыопублікованы вірогодным жрідлом'''. Цілём Вікіпедії є выбудовати комплетну і сполягливу енціклопедію. ЗатеЗато треба [[Вікіпедія:Цітуйте жрідла|цітовати]] [[Вікіпедія:Вірогодны жрідла|вірогодны жрідла]]. Лем так собі може другый редактор або чітатель овірити написаны факты.
 
'''Овірительность''' ув тім контекстї не значіть, же бы мав вікіпедіста овірёвати, ці є інформація у статї в [[Народны Новинкы|Народных Новинках]] правда. Інформації із жрідла того ступня вірогодности бы але не мала быти у Вікіпедії написана як правда сама о собі, але як інформація о тім, же подлязгодно Народныхз НовинокНародныма (подляНовинками редактора(редактором XY) ся наприклад стало тото і тото. Інформації ся рекомендує овірити у іншых вызначных жрідлах, а не властным баданём основанім на іншых методах як на порівнаванюпорівнованю жрідел інформацій. Выслїдкы [[Вікіпедія:Жадне властне баданя|властного баданя]] не годен у Вікіпедії публіковати. Статї прото можуть обсяговати лем інформації, котры уже были публікованыопублікованы у вірогоднім жрідлї. Кідь є доводпрічіна їх поважоватибрати заяк спохыбнительны, не пишуть ся інформації як факт сам о собі, але як інформації о тім, же цітоване жрідло таке тверджіня увело. УВ такім припадї пасує увести можны крітікы і тогды, кідь походять з менєйменше вызначного жрідла, жебы хоснователь Вікіпедії быв упозорненыйварованый на потребу інформацію собі овірити. Наконець і правдивы інформації без можности овірїня суть про Вікіпедію безцїнныбесцїнны.
 
Добрым прикладом міджі овірительностёв і правдов є наступный приклад. Предпокладайме, же пишете статю о знамій фізікалній величінї X,котру реферовав даякый узнаваный одборныйфаховый часопис і прото єзато така інформація пристойна прона опублікованя нау Вікіпедії. ПочасПід час роботы на статї ся стрїтите із знамым фізіком W, котрый повість: "ПодляМій мого назорупогляд є, же теорія X начісто плана". Докінце і тогды, кідь тото речіня повість сам автор теорії X, не мали бы сьте тоту інформацію ув статї уваджати, покы о крітіцї од тамтого фізіка не буде інформовати вызначне або вірогодне жрідло окрем Вікіпедії. Ани потім не буде енціклопедічнов інформаціёвінформаціов, же теорія X є зла, але то, же фізік W о нїй тогды так і так бісїдовав. Але тыж теорію X є пристойне не уваджати як абсолутно позітівный факт, але як теорію X автора XY публіковану в XYZ.
 
Чом? Бо теорія без зазначіня жрідла або непубліковананеопублікована крітіка проти нїй не суть овірительны способом, котрый бы міг успокоїти другых редакторів або чітателїв. Чітателї не знають, хто вы сьте. Лем тяжко можете ув статї увести своє телефонне чісло іта хотїти од каждого чітателя, жебы вам зателефоновав іта тоту інформацію собі овірив. А іІ кібы сьте так зробили, чом бы праві вам мав чітатель увірити?
 
Абы сьте могли таку інформацію увести ув статї, мусите наперед пересвідчіти даякого вірогодного або холем вызначного выдавателя новин або часописа, жебы він сам перше тоту інформацію публіковавопубліковав. Такый выдаватель асі попробує інформацію овірити з пару жрідел, припадно уз оріґіналного жрідла.
 
'''Вікіпедія не діспонує акуратныйакуратным механізммеханізмом прона овірёваня фактів'''. Праві зато є правило овірительности і правило не робиняробіня властного баданя так важне.
 
Кідь вірогодне жрідло або вызначный выдаватель публікуєопублікує тоту інформацію, можете єй без проблемів увести і у вашій статї з оцітованём жрідла.
 
=== Жрідла ===
 
Статї бы мали быти основаны на вірогодных жрідлах, о котрых є обще знаме, же публікованыопублікованы факты овірюють і же суть точны. Про науковы темы бы то мали быти передовшыткым науково рецензованы публікації, про обычайны темы то може быти і денник, часопис або пріватный ці урядный веб, покы несе основны знамкы вірогодности і не є цїлком анонімный.
 
==== ЗодповідностьОдповідность за доданя жрідла ====
 
ЗодповідностьОдповідность за доданя жрідла неявной інформації є у того, хто тискать тоту інформацію до статї просяджує. Кідь не є жрідло додане, може тоты дата із статї вылучіти. Редакторы бы прото мали цітовати свої жрідла. Кідь хыбують вірогодны жрідла о предметї статї, може быти така статя з Вікіпедії вылучена.
 
Кідь не є інформація явно невірогодна, є вгодне інформацію намісто вылучіня переформуловати так, жебы їй неовіреность была ясна. Є пожадованежадане, абы редактор все дістав прилежытостьокацію жрідло доповнити. Окрем діскузных сторінок ся прона упозорнїня хоснують шаблоны, і правда, подляпо россягу і ступня заважностиважности {{Шаблона|Додайте жрідло}}, {{Шаблона|Факт}}, {{Шаблона|Неперевірене часть}}, {{Шаблона|Неперевірене}}, {{Шаблона|Властне баданя}} і {{Шаблона|Урґентно перевірити}} (ку нїй смотьте рекомендованя [[Вікіпедія:Одложене змазаня|Одложене змазаня]]).
 
Кідь ся ув статї пише о жыючій персонї, вылучте разом нежрідлованы і неовірительны інформації. Кідь мажете хоцьякы інформації, не забудьте быти [[Вікіпедія:Учтивость|учтивы]].
 
==== Жрідла з неяснов вірогодностёв ====
 
Жрідла з неяснов вірогодностёв суть жрідла, котры подляна базї дотеперішнїх скусеностей не все овірюють інформації, або де є неясный або несполегливый способ, якым ся з фактами нараблять. Кідь інформації походять лем із жрідла з неяснов вірогодностёв, наприклад з обычайных комунікачных средствмедій іта єсуть мало важнаважны, вылучте єйїх. Кідь єсуть важнаважны, выжадайтепопросьте собі іщі інше жрідло і інформацію переформулуйте так, абы была ясна їй обмеджена вірогодность, наприклад: "ПодляЗ двотыжденника ''ІнфоРУСИН''..."
 
==== Одказы на властны жрідла ====
 
Хоцьхто собі може створити властны вебовы сторінкы, вести свій блоґ або выдати книгу властным накладомладунком і пак ся выдавати за експерта ув данійменованій области. Зато суть книгы публікованы властным накладом або непрестіжным выдавательством, особны вебовы сторінкы і блоґы обще жрідла з неяснов вірогодностёв. Вірогодность такого жрідла треба судити подобно як вірогодность хоцьякого жрідла, то єсть подляпо вірогодности автора, ёго певностёв авторізації і скусеностей з ёго дотеперїшнїм дїйствованёмдїянём. Кідь ся їднатьіде о веб знамого і вірогодного дослїджователя або новинаря і не суть похыбности о ёго авторстві, може быти і тото жрідло поважованебране заяк высоко вірогодне. Напослїдок - кідь суть інформації на дослїджователёвім блоґу справды інтересны, правдоподобно їх опублікує і інше вірогодне жрідло.
 
==== Одказы на властны жрідла в статї о собі самому ====
 
Одказы на властны жрідла або іншы публікованыопублікованы жрідла з неяснов вірогодностёв може хосновати як жрідло у статї о собі самій. Наприклад: Офіціална сторінка ґрупы Deep Purple може быти схоснованя як жрідло о ґрупі Deep Purple, кідь інформації на офіціалній сторінцї суть важны, не суть лем самохвалїнём і не суть в розпорїспорї з інформаціями, котры додавають другы вірогодны жрідла. Властны сторінкы жыючого політіка суть сполягливым жрідлом інформацій о ёго себепрезентаціїсамопрезентації (а не о їй правдивостиправдї).
 
=== Далшы коментарї ===
 
То, же є даяка інформація овірительна іщі не є довод про то, жебы была у Вікіпедії публікованаопублікована, видьте [[Вікіпедія:Што Вікіпедія не є|Што Вікіпедія не є]]. Но і так не треба жрідловати кажду інформацію лем зато, же є правдива. Бочным ефектом того правила є, же кідь не є властне баданя підпорене вірогодным жрідлом, не є можнемож такы інформації публіковати. Смотьте [[Вікіпедія:Жадне властне баданя]].
 
== Повязаны сторінкы ==