Вікіпедія:Перевірительность: Роздїлы міджі ревізіями

Вилучено вміст Додано вміст
Gazeb (діскузія | приспівкы)
Створена сторінка: Інформації у Вікіпедії мусять быти достовірны. Неясны факты, назоры, теорії і арґументы м...
 
Gazeb (діскузія | приспівкы)
м Ґраматічны корекції
Рядок 1:
Інформації у Вікіпедії мусять быти достовірнывірогодны. Неясны факты, назоры, теорії і арґументы можуть быти зазначены у статї лем тогды, кідь уж были публікованы достовірнымвірогодным і решпектованым або інакше у одношіню ку темі вызначным жрідлом. У статї бы тото жрідло мало быти все написане. Хоцьяка неявна інформація, котра не є овірительна і котра не має зазначене жрідло, може быти вымазана. „Неявным“ ся притім про цілї того правила розумить то, што даякый редактор розумно спохыбнив або бы могло быти спохыбнене.
 
Основным крітеріом про уведжіня хоцьякого факту у Вікіпедії є '''перевірительность'''. То значіть, же у Вікіпедії публікуєме лем такы інформації, котры суть непохыбны або рівно овірительны. Значіть, же не пишуть ся прямо спохыбнительны факты, теорії або назоры як факт, а '''непохыбны інформації''' о тім, хто і як такы (спохыбнительны або похыбны) факты, теорії або назоры вызначным способом публіковав, і кідь ся дасть так і крітікы ці спачны назоры. У такім припадї має быти зазначеный одказ на [[Вікіпедія:ДостовірныВірогодны жрідла|достовірневірогодне жрідло]]. За спохыбнительне годен поважовати як тверджіня, котры суть векшыново обще приїманы, так тверджіня, котры суть поважованы за мінорітны ці незвычайны.
 
[[Вікіпедія:Перевірительность]] є так єдным з трёх основных правил про створёваня контенту Вікіпедії. Дві далшы важны правила суть [[Вікіпедія:Жадне властне баданя]] і [[Вікіпедія:Непредвзятый погляд]]. Дотримованя тых правил має прінціпіалный вплив на кваліту матеріалів, котры суть акцептованы у головнім просторї назв Вікіпедії. Тоты правила бы але на мали быти інтерпретованы оддїлено, а мали бы быти розумены як комплетный цалок. Приспівателї бы ся мали познакомити зо вшыткыма правилами такой од початку.
Рядок 8:
 
<div style="background: #f0f0ff; border: 1px solid #333; padding: 5px; text-align:left; margin:1em 0">
# '''Статї бы биля явных інформацій мали обсяговати лем інформації, котры были опублікованы достовірнымвірогодным жрідлом і решпектованым або інакше сполоченьскы вызначным у одношіню ку темі статї.'''
# '''Редакторы бы мали у каждій новій неявній інформацій увести достовірневірогодне жрідло. Тверджіня, котре не годен достовірновірогодно овірити, може хоцьхто із статї вылучіти.'''
# '''Повинность публіковати достовірневірогодне жрідло лежыть на редакторови, котрый неявну інформацію додав, і не на тім, хто єй вырїшыв вылучіти.'''
</div>
 
Рядок 19:
=== Овірительность, не правдивость ===
 
Основным ключом про написаня доброй енціклопедічной статї є порозуміти тому, же статя бы мала обсяговати лем такы факты, тверджіня, теорії, думкы, назоры і арґументы, '''котры уж были публікованы достовірнымвірогодным жрідлом'''. Цілём Вікіпедії є выбудовати комплетну і сполягливу енціклопедію. Зате треба [[Вікіпедія:Цітуйте жрідла|цітовати]] [[Вікіпедія:ДостовірныВірогодны жрідла|достовірнывірогодны жрідла]]. Лем так собі може другый редактор або чітатель овірити написаны факты.
 
'''Овірительность''' у тім контекстї не значіть, же бы мав вікіпедіста овірёвати, ці є інформація у статї в [[Народны Новинкы|Народных Новинках]] правда. Інформації із жрідла того ступня достовірностивірогодности бы але не мала быти у Вікіпедії написана як правда сама о собі, але як інформація о тім, же подля Народных Новинок (подля редактора XY) ся наприклад стало тото і тото. Інформації ся рекомендує овірити у іншых вызначных жрідлах, а не властным баданём основанім на іншых методах як на порівнаваню жрідел інформацій. Выслїдкы [[Вікіпедія:Жадне властне баданя|властного баданя]] не годен у Вікіпедії публіковати. Статї прото можуть обсяговати лем інформації, котры уже были публікованы у достовірнімвірогоднім жрідлї. Кідь є довод їх поважовати за спохыбнительны, не пишуть ся інформації як факт сам о собі, але як інформації о тім, же цітоване жрідло таке тверджіня увело. У такім припадї пасує увести можны крітікы і тогды, кідь походять з менєй вызначного жрідла, жебы хоснователь Вікіпедії быв упозорненый на потребу інформацію собі овірити. Наконець і правдивы інформації без можности овірїня суть про Вікіпедію безцїнны.
 
Добрым прикладом міджі овірительностёв і правдов є наступный приклад. Предпокладайме, же пишете статю о знамій фізікалній величінї X,котру реферовав даякый узнаваный одборный часопис і прото є така інформація пристойна про опублікованя на Вікіпедії. Почас роботы на статї ся стрїтите із знамым фізіком W, котрый повість: "Подля мого назору є теорія X начісто плана". Докінце і тогды, кідь тото речіня повість сам автор теорії X, не мали бы сьте тоту інформацію у статї уваджати, покы о крітіцї од тамтого фізіка не буде інформовати вызначне або достовірневірогодне жрідло окрем Вікіпедії. Ани потім не буде енціклопедічнов інформаціёв, же теорія X є зла, але то, же фізік W о нїй тогды так і так бісїдовав. Але тыж теорію X є пристойне не уваджати як абсолутно позітівный факт, але як теорію X автора XY публіковану в XYZ.
 
Чом? Бо теорія без зазначіня жрідла або непублікована крітіка проти нїй не суть овірительны способом, котрый бы міг успокоїти другых редакторів або чітателїв. Чітателї не знають, хто вы сьте. Лем тяжко можете у статї увести своє телефонне чісло і хотїти од каждого чітателя, жебы вам зателефоновав і тоту інформацію собі овірив. А і кібы сьте так зробили, чом бы праві вам мав чітатель увірити?
 
Абы сьте могли таку інформацію увести у статї, мусите наперед пересвідчіти даякого достовірноговірогодного або холем вызначного выдавателя новин або часописа, жебы він сам перше тоту інформацію публіковав. Такый выдаватель асі попробує інформацію овірити з пару жрідел, припадно у оріґіналного жрідла.
 
'''Вікіпедія не діспонує акуратный механізм про овірёваня фактів'''. Праві зато є правило овірительности і правило не робиня властного баданя так важне.
 
Кідь достовірневірогодне жрідло або вызначный выдаватель публікує тоту інформацію, можете єй без проблемів увести і у вашій статї з оцітованём жрідла.
 
=== Жрідла ===
 
Статї бы мали быти основаны на достовірныхвірогодных жрідлах, о котрых є обще знаме, же публікованы факты овірюють і же суть точны. Про науковы темы бы то мали быти передовшыткым науково рецензованы публікації, про обычайны темы то може быти і денник, часопис або пріватный ці урядный веб, покы несе основны знамкы достовірностивірогодности і не є цілкомцїлком анонімный.
 
==== Зодповідность за доданя жрідла ====
 
Зодповідность за доданя жрідла неявной інформації є у того, хто тоту інформацію до статї просяджує. Кідь не є жрідло додане, може тоты дата із статї вылучіти. Редакторы бы прото мали цітовати свої жрідла. Кідь хыбують достовірнывірогодны жрідла о предметї статї, може быти така статя з Вікіпедії вылучена.
 
Кідь не є інформація явно недостовірнаневірогодна, є пристойневгодне інформацію намісто вылучіня переформуловати так, жебы їй неовіреность была ясна. Є пожадоване, абы редактор все дістав прилежытость жрідло доповнити. Окрем діскузных сторінок ся про упозорнїня хоснують шаблоны, і правда подля россягу і ступня заважности {{Шаблона|Додайте жрідло}}, {{Шаблона|Факт}}, {{Шаблона|Неперевірене часть}}, {{Шаблона|Неперевірене}}, {{Шаблона|Властне баданя}} і {{Шаблона|Урґентно перевірити}} (ку нїй смотьте рекомендованя [[Вікіпедія:Одложене змазаня|Одложене змазаня]]).
 
Кідь ся у статї пише о жыючій персонї, вылучте разом нежрідлованы і неовірительны інформації. Кідь мажете хоцьякы інформації, не забудьте быти [[Вікіпедія:Учтивость|учтивы]].
 
==== Жрідла з неяснов достовірностёввірогодностёв ====
 
Жрідла з неяснов достовірностёввірогодностёв суть жрідла, котры подля дотеперішнїх скусеностей не все овірюють інформації, або де є неясный або несполегливый способ, якым ся з фактами нараблять. Кідь інформації походять лем із жрідла з неяснов достовірностёввірогодностёв, наприклад з обычайных комунікачных средств і є мало важна, вылучте єй. Кідь є важна, выжадайте собі іщі інше жрідло і інформацію переформулуйте так, абы была ясна їй обмеджена достовірностьвірогодность, наприклад: "Подля денника ''ІнфоРУСИН''..."
 
==== Одказы на властны жрідла ====
 
Хоцьхто собі може створити властны вебовы сторінкы, вести свій блоґ або выдати книгу властным накладом і пак ся выдавати за експерта у даній области. Зато суть книгы публікованы властным накладом або непрестіжным выдавательством, особны вебовы сторінкы і блоґы обще жрідла з неяснов достовірностёввірогодностёв. ДостовірностьВірогодность такого жрідла треба судити подобно як достовірностьвірогодность хоцьякого жрідла, то єсть подля достовірностивірогодности автора, ёго певностёв авторізації і скусеностей з ёго дотеперїшнїм дїйствованём. Кідь ся їднать о веб знамого і достовірноговірогодного бадателядослїджователя або новинаря і не суть похыбности о ёго авторстві, може быти і тото жрідло поважоване за высоко достовірневірогодне. ОстатноНапослїдок - кідь суть інформації на бадателёвімдослїджователёвім блоґу справды інтересны, правдоподобно їх опублікує і інше достовірневірогодне жрідло.
 
==== Одказы на властны жрідла в статї о собі самому ====
 
Одказы на властны жрідла або іншы публікованы жрідла з неяснов достовірностёввірогодностёв може хосновати як жрідло у статї о собі самій. Наприклад: Офіціална сторінка ґрупы Deep Purple може быти схоснованя як жрідло о ґрупі Deep Purple, кідь інформації на офіціалній сторінцї суть важны, не суть лем самохвалїнём і не суть в розпорї з інформаціями, котры додавають другы достовірнывірогодны жрідла. Властны сторінкы жыючого політіка суть сполягливым жрідлом інформацій о ёго себепрезентації (а не о їй правдивости).
 
=== Далшы коментарї ===
 
То, же є даяка інформація овірительна іщі не є довод про то, жебы была у Вікіпедії публікована, видьте [[Вікіпедія:Што Вікіпедія не є|Што Вікіпедія не є]]. Но і так не треба жрідловати кажду інформацію лем зато, же є правдива. Бочным ефектом того правила є, же кідь не є властне баданя підпорене достовірнымвірогодным жрідлом, не є можне такы інформації публіковати. Смотьте [[Вікіпедія:Жадне властне баданя]].
 
== Повязаны сторінкы ==