Святоштефаньска коруна

Святоштефаньска коруна (мад. Szent Korona) — є кралёвска коруна кралёвства Угорьского, навызначнїшый і самостойно платный доклад угорьскых кралёвскых інсіґній. (Друга коруна про коруновацію в Уграх не платить). Святоштефаньска коруна є присвячена св. Штефанови і є то найважнїша часть угорьскых коруновачных дорогоцїнностей.

Коруна св. Штефана
Гералдічне зображіня
Святоштефаньска коруна, 1857

Взгляд і значіня

едітовати

Днешня коруна св. Штефана (подобно як наприклад чеська святовацлавска коруна) є зложена з дакілько частей різного віку: з части латиньской коруны і чоловой коруны візантьского царя Михала Дукаса. Чолова коруна є найправдоподобнїше женьска коруна з кінце 11. стороча, закля што латиньска часть коруны походить з добы міджі 11. і 13. сторочом. Особливо выразный є схыленый крест на верьшку коруны, якый прибыв наконець.

Святоштефаньска коруна є признавана за сімбол мадярьской респ. угорьской єдноты. Очівісне то є з того факту, же Штатный знак Мадярьска є тов корунов корунованый.

Тов корунов были од тринадцятого стороча корунованы угорьскы кралёве, в тім чіслї і ракуськых пановників. Остатнїм пановником, якый быв тов корунов корунованый быв в роцї 1916 Карел I. Габсбурьскый.

Історія

едітовати

Святоштефаньску коруну (мадь. Szent Korona - Свята Коруна) же післав папа римскый Сілвестер II. в роцї 1000 кралёви Штефанови I. Угорьскому, котрый курто перед тым прияв хрістіаньску віру, про ёго корунованя. Оріґінална Штефаньска коруна (у формі Діадему) ся в роцї 1074 навсе стратила десь в Ракуську. Днешня такзвана Святоштефаньска коруна пак была зготовлена в трёх етапах а то бігом 11. а 13. стороча. Од року 1267 ся на тоту коруну складать присяга вірности угорьскых кралїв. Святоштефаньска коруна од того часу належыть в Мадярьску к найважнїшым і найвызначнїшым реліквіям, што пояснює єй значіня якбы народного сімбола. Коруновачне місто ся пізнїше перемістило аж до добы Турків до вароша Székesfehérvár а в часї Турків ся находила коруна в Братїславі (мадь. Pozsony), новім головнім містї Кралёвства Угорьского.

Як Габсбурґы пізнїше опановали западню часть Угер, коруна ся находила в роках 1551 аж 1918 в їх затриманю, бо в спомянутій добі были Габсбурґы сучасно угорьскыма пановниками. В роцї 1916 быв ракускый царь Карел I. корунованый угорьскым кралём (як Карел IV.). В роцї 1945 ся штефаньска коруна вдяка мадярьскым народовцям дістала на Запад, пізнїше до США, одкы была аж в роцї 1978 навернута назад до Мадярьска.

Повязаны статї

едітовати

Екстерны одказы

едітовати

Референції

едітовати

Тоты даны суть часточно або цалком основаны на перекладї статї Uherská koruna на чеській Вікіпедії.