Анна Плїшкова
Анна Плїшкова (* 27. юна 1964, Снина, Чеськословеньско) — директорка Інштітуту русиньского языка і културы Пряшівской універзіты (2008), академічна выкладателька, русиньска журналістка.
Анна Плїшкова | |
---|---|
Чинность | філолог, викладач університету, новинарь, редактор, науковий письменник |
Сфера | русиньскый язык |
Горожанство | Словеньско |
Уроджѣня | юна 27., 1964[1] Снина |
Праца | Пряшівска універзіта |
Участь | Конгрес русинского языка |
VIAF:90936427; GND:1089596758; LCCN:nr2006020362; GKG:/g/11fqtngcby;
|
В роцї 1987 закінчіла Філозофічну факулту Універзіты Павла Йозефа Шафаріка в Пряшові — учітельство україньского языка і літературы і словацького языка і літературы, в роках 1987—1991 была редакторков україньскоязычных новинок Нове життя, в роках 1991—1998 была редакторков русиньскоязычных періодік — часопису і новинок «Русин» і «Народны Новинкы». В часі, кедь была новинарьков и редакторков, брала участь в роботї над «Орфоґрафічним словником русиньского языка» (1994).
Од року 1999 є высокошкольсков учітельков русиньского языка на Пряшівскій універзітї. В роцї 2006 абсолвовала екстерны штудії на Славістічнім інштітутї Яна Станїслава Словацькой академії наук в Братїславі і під веджінём вызначного словацького лінґвісты універзітного професора ПгДр. Яна Дорулї, др. н., обгаїла докторьску дізертацію на тему «Списовный язык карпатьскых Русинів: проблемы становлїня, кодіфікації, акцептації і сфер функціонованя».
В роцї 2010 ся габілітовала в Братїславі на Філозофічній факултї Універзіты Яна Амоса Коменьского і здобыла научно-педаґоґічный тітул «доцент» в штудійнім одборї «Славяньскы языкы і літературы» із замірянём на русиньскый язык. Од року 2008 была директорков Інштітуту русиньского языка і културы Пряшівской універзіты. Од року 2010 ся на Пряшівскій універзітї стала ґарантков бакаларьского і маґістерьского штудійного проґраму «Русиньскый язык і література», а од року 2014 і сполуґарантков докторьского штудійного проґраму Славістіка — русиньскый язык і література.
Анна Плїшкова є авторков многых научно-педаґоґічных публікацій; 4 научных моноґрафій, авторков і сполуавторков (вєдно з колеґом і ментором доц. ПгДр. Василём Ябуром, к. н., пізнїше і з ПгДр. Кветославов Копоровов, ПгД.) 5 высокошкольскых і 8 середнёшкольскых учебників і понад 100 научных і одборных домашнїх і загранічных публікацій.
За свою роботу у сферї русиністікы была оцїнена Преміёв св. Кіріла і Мефодїя за розвой русиньского языка, Преміёв Антонія Годинкы за розвой русиньского языка і літературы, Цїнов ректора Пряшівской універзіты i Бронзовов медайлов Пряшівской універзіты за вызначный вклад до наукы і освіты Пряшівской універзіты.
За свою научно-педаґоґічну роботу в сферї русиністікы ся в роцї 2008 дістала до персоналной енціклопедії «Who is Who v Slovenskej republike»[2].
Найвызначнїшы роботы
едітовати- Моноґрафії
- Rusínsky jazyk na Slovensku – náčrt vývoja a súčasné problémy. Prešov: Metodicko-pedagogické centrum, 2007. 116 s.
- Русиньскый язык на Словеньску. Пряшів: Світовый конґрес Русинів, 2008. 204 s.
- Language and National Identity : Rusyns South of Carpathians. East European Monographs. New York: Columbia University Press, 2009. 230 s.
- Плїшкова, А. – Копорова, К. – Ябур, В: Русиньскый язык : Комплексный опис языквой сістемы в контекстї кодіфікації. Prešov: Vydavateľstvo Prešovskej univerzity, 2019. 476 s.
- Научны статї
- Ябур, Василь – Плїшкова, А.: Літературный язык. Пряшівска Русь. In: Najnowsze dzieje języków słowiańskich. Русиньскый язык. Redaktor naukowy P. R. Magocsi. Opole: Uniwersytet Opolski – Instytut Filologiji Polskiej, 2004, с. 145-209; 2007, с. 147-209,
- Соціолінґвістічный аспект. Пряшівска Русь. In: Najnowsze dzieje języków słowiańskich. Русиньскый язык. Redaktor naukowy P. R. Magocsi. Opole: Uniwersytet Opolski – Instytut Filologiji Polskiej, 2004, с. 319-345; 2007, с. 331-348.
- Practical Spheres of the Rusyn Language in Slovakia. In: Studia Slavica Hungarica, 53, 1, Budapest: Akadémia Kiadó, 2008, с. 95-115.
- К функціонованю русиньского языка у выховно-освітній сістемі Словеньской републікы In: Studia Russica, XXIII, Budapest: Univerzita L. Etvesa, 2009, с. 81-94.
- Современное состояние русинского литературного языка в Словакии. In: Studia Slavica Hungarica, 55, 1, Budapest: Akadémiai Kiadó, 2010, с. 1-23.
- Русиньскый язык на Словеньску 1995 – 2010 : Тенденції зближованя варіантів. In: Річник Руской Бурсы / Rocznik Ruskiej Bursy 2011. Gorlice: Stowarzyszenie „Ruska Bursa“ v Gorlicach, VII, 2011, с. 105-114.
- Rusínsky jazyk na Slovensku v „treťom“ národnom obrodení. In: Tamaš, J., ed.: Величина малих jезичких, књижевних, културних и историjских традицициjах. Зборник радова. Нови Сад: Филозофски факултет - Одсек за русинистику, 2012, с. 339-358.
- Materinský jazyk Rusínov na začiatku 21. storočia. In: Społeczeństwo-Kultura-Wartości. Studium społeczne. Polsko-Słowacka seria wydawnicza. Nr 4., r. III. Jarosław-Prešov: Wydawnictwo Państwowej Wyźszej Szkoly Techniczno-Ekonomicznej im. Ks. Bronisława Markiewicza w Jarosławiu, 2013, с. 65-84.
- Учебникы
- Ябур, В. – Плїшкова, A.: Русиньскый язык про 1. класу середніх школ із навчанём русиньского языка. Пряшів: Русиньска оброда, 2002. 104 с.
- Ябур, В. – Плїшкова, A.: Русиньскый язык про 2. класу середніх школ із навчанём русиньского языка. Пряшів: Русиньска оброда, 2003. 120 с.
- Ябур, В. – Плїшкова, A.: Русиньскый язык про 3. класу середніх школ із навчанём русиньского языка. Пряшів: Русин і Народны новинкы, 2004. 64 с.
- Ябур, В. – Плїшкова, A.: Русиньскый язык про 4. класу середніх школ із навчанём русиньского языка. Пряшів: Русин і Народны новинкы, 2005. 96 с.
- Ябур, В. – Плїшкова, A.: Русиньскый язык про 1.– 4. класы середнїх школ із навчанём русиньского языка. Пряшів: Русин і Народны новинкы, 2007. 288 c.
- Ябур, В. – Плїшкова, A.: Русиньскый язык в зеркалї новых правил про основны і середнї школы з навчанём русиньского языка. Пряшів: Русин і Народны новинкы, 2005. 128 с.
- Ябур, В. – Плїшкова, A. – Копорова, K.: Русиньска лексіка на основі змін у правилах русиньского языка (Правописный і ґраматічный словник). Пряшів: Русин і Народны новинкы, 2007. 348 c.
См. тыж
едітовати- Петро Медвідь (27. 6. 2024). Юбілей русиньской лінґвісткы Анны Плішковой. LEM.fm. https://www.lem.fm/yubilej-rusinskoj-lingvistky-anny-plishkovoj/. [перевірено 27.6.2024].
- DVE JUBILEÁ v SNM-MRK v PREŠOVE - ДВА ЮБІЛЕЇ в СНМ-МРК в ПРЯШОВІ. 27. 8. 2024. https://www.youtube.com/watch?v=LTTbyjMVbh8. [перевірено 1.9.2024].
Референции
едітовати- ↑ DVE JUBILEÁ
- ↑ Академія русиньской културы в СР